Bugün sizlere 1969’da yıkılan eski Hükümet Konağı’nı elime yeni geçen bir fotoğraf karesi eşliğinde anlatmaya, hatırlatmaya çalışacağım.
Yıl 1897... Dönemin yöneticileri, halktan toplanan para toplayarak ve eski belgelere istinaden, Safranbolu taraflarındaki bir kısım devlete ait arazilerin satışından elde edilen gelirle Bartın Hükümet Konağı’nı yaptırır. Sözkonusu Konak, şimdiki Arap Cami’nin arkasındaki çay bahçesinin bulunduğu yerde inşa edilmişti. Bu alanda şimdilerde Defterdarlık Binası yer alıyor.
Hükümet Konağı’nın açılışı bir törenle yapılmış ve açılışa Kaymakam Bekir Kami Bey, Liman Reisi Osman Efendi, Belediye Reisi İbrahim Efendi ve diğer mülki erkân katılmıştı. Açılışta mevlid-i şerif okutulurken şerbetler dağıtılmıştı. Açılışa ilişkin en eski fotoğraf ise İtalyan bir fotoğrafçı tarafından çekilmiş olan ve şimdi Kent Müzesi’nde sergilenen karedir.
Hükümet Konağı Binası ile ilgili bilgileri 1928 yılında yayınlanan 164 sayılı Bartın Gazetesi’ndeki Hacı Kadıoğlu Ömer Lütfü Efendi’nin hatıralarından öğrenmekteyiz. Bu bina yıllarca Hükümet Konağı olarak hizmet verdikten sonra 3 Eylül 1968 Salı günü, saat 10.20’de gerçekleşen ve ilimiz genelinde 26 kişinin ölümü ile sonuçlanan büyük Bartın depreminde hasar gördü. Yalnız çatı kısmında bulunan ön cephesindeki kitabe deprem esnasında yerinden oynayarak düştü. Bu kitabe deprem sırasında bir vatandaşımızın da hayatına mal olmuştu. Kitabe çatıdan düşerken oradan geçen bir kişi tayın altında kalmış ve yaşamını yitirmişti.
Hatırladığım kadarıyla bu kitabede “Sahip-ül hayrat vel hasenat” ve altında da hicri ve rumi takvim yılları yazılı idi. Sonradan bu taş kitabe, Sosyal Tesisleri’nde bahçesinde uzunca bir süre kaldı. Ardından da bu taşı yola döşenmiş olarak görmüş ve çok üzülmüştüm. İşte maalesef tarihimize ancak bu kadar sahip çıkabiliyoruz.
1969 yılında Kaymakam, Belediye Başkanı ve Bartın’ın ileri gelenleri, “Hükümet konağı yıkılsın, yerine yenisi yapılsın” tartışmaları sürürken, yeni Hükümet Konağı’nın o dönemki Belediye Bahçesi’ne yapılması fikri ortaya atıldı. Ancak buna karşı çıkan Belediye Başkanı Kemal Samancıoğlu, eski binayı yıktırırken yenisinin Belediye Bahçesi’ne yapılmasını da engelledi.
Yeni Hükümet Konağı ise çevredeki binalar ve bahçeler istimlak edilerek yıktırılan, şimdilerde Defterdarlığın bulunduğu bina olarak inşa edildi. Karşısına da Adliye Sarayı yaptrıldı. Böylece Bartın’ın yakın geçmişine tanıklık eden tarihi bir bina daha yok edilmiş oldu.
Fotoğraf-1: Hükümet Konağı’nın 1960’lı yıllardaki görünümü. Fotoğrafın sol alt köyesinde üniforması ile görünün kişi ise Belediye Zabıta Başkomiseri Kazım Karakoç
Fotoğraf-2: Hükümet Konağı’nın kitabesinin bulunduğu yerin 1968 yılındaki depremin ardından çekilen karesi. Bu fotoğraf ilk kez günyüzüne çıktı.
