Tahmil Tahliye İskelesi küllerinden doğuyor

Bartın’ın ve Türkiye’nin üzerinde seyr-ü sefer yapılan tek ırmağı olan Bartın Irmağı üzerinde bulunan tarihi Tahmil Tahliye İskelesi, Bartın Belediyesi tarafından aslına uygun bir şekilde yeniden restore ediliyor.

Bu iskelenin restorasyonunu Bartın’ın yaşayan insan hazinlerinden biri olan, çok değerli taş ustası Necdet Uygun yapıyor. Hakikaten Necdet usta, bütün marifetini kullanarak iskeleyi aslına en yakın şekilde adeta yeniden inşa ediyor.

Yıllardır sakin bir şekilde duran, son dönemde de araçlar için park alanı olarak kullanılan bu iskele, yapılan çalışma tamamlandıktan sonra Bartın’ın önemli bir değeri olarak ilimiz turizmine hizmet etmeye başlayacak.

Bartın Belediye Başkanı Cemal Akın’ın da yakından ilgilendiği ve büyük önem verdiği proje, kentin insan yoğunluğunun çok fazla olduğu Yalı bölgesine farklı bir canlılık getirecek. Irmak boyunca devam eden yürüme yolu ile de bağlantılı olacak İskele eskiden olduğu gibi insan ve tekne trafiğine sahne olur mu bilinmez ama temiz ve modern görüntüsü ile Bartın turizmine katkıda bulunacağı bir gerçek.

Kitaplara konu olmuş

Gelelim Tahmil Tahliye İskelesi’nin Bartın için önemi ve tarihçesine…

Bu iskelenin olduğu yer yıllar öncesinde topraklık bir alandan ibaretti. 1902 yılında Bartın Belediyesi bir karar alarak ilk başta taş iskeleyi yaptırır. Eski Bartın Belediye Başkanlarından Kemal Samancıoğlu’nun “Bartın Belediyesi ve Tarihçesi” adlı kitabında iskele ile ilgili olarak şu bilgilere yer verilmiştir:
“Halen mevcut olan betonarme rıhtıma bitişik taş rıhtımlı iskele o zamanlar senede 400 lira varidat (gelir) temin ettiği ileri sürülen ahşap iskelenin yerine yapılmıştır. Belediye kalfası Apokradis’in Keşifnamesi’nde ‘iskelenin maakanat 20 metre ful ve maatemel 2,5 metre irtifa ve 1,5 metre kalınlığında…’ kargir olarak inşasının 80 liraya mal olacağı bildirilmiş ve eksiltmekte yolu ile müteahhide ihalesine, talip çıkmadığı takdirde emaneten yaptırılmasına 9 Mayıs 1319’da (1902) karar verilmiştir.”

Bu taş iskelenin devamı olan ve şu günlerde restorasyonu devam eden iskele hakkında aynı kitabın bir başka sayfasında şu ifadeler bulunmaktadır:

1929’da betonarme hale getirilmiş

“19 Ağustos 1929’da (karar 178 ve 188); pazarlıkla ihalesi yapılmış olan taş duvarlı tahmil tahliye rıhtımının betonarme halinde inşası kabul olunmuştur. Bu rıhtım, bugünkü rıhtımdır. Üzerinde şu yazılar görülmektedir:

1920’da çalışmaya başlayan yeni Belediye heyetinin ümran eserlerinden. Ağırlığı 862 ton, kitlesi 201 metreküp, uzunluğu 90 metre, kazık adedi 64, kazıkların uzunluğu 7 metre.”

Bu iskelenin her iki cephesinde de kitabeler bulunmaktadır. İskelenin Macar ustalar tarafından yapıldığı bilinmektedir. Dönemin Bartın Belediye Başkanı olan Kemal Samancıoğlu’nun kentimize kazandırdığı çok önemli eserlerden biridir. Bu vesileyle kendisini bir kez daha rahmet ve saygı ile anıyorum.

1970’lerin başına kadar bu iskeleye çok sayıda gemi gelip gitmiş, başta İstanbul olmak üzere hem Türkiye’deki limanlara hem de Karadeniz’deki birçok ülkeden mal getirip buradaki malları da oralara götürmüştür.

Bu iskele o dönem Anadolu’nun tek iç limanı olarak yakın il ve ilçelerden gelen malların deniz yoluyla taşınması görevine de aracılık etmiştir.

Böylesine önemli bir değeri, yeniden kentimize kazandırıyor olmasından dolayı tüm Bartınlılar adına Sayın Belediye Başkanımız Cemal Akın Bey’e bir kez daha teşekkür ederim.

Resim-1: 1929 yılında iskelenin yerine beton kazıklar çakılırken

Resim-2: 1920’lu yıllarda Tahmil Tahliye iskelesinden Türkiye’nin dört bir tarafına gönderilmek üzere bekleyen keresteler ve iskelede bağlı sandallar

Resim-3: Bartın Belediyesi’nin restorasyon çalışmasında aktif görev alan kentimizin önemli taş ustalarından Necdet Uygun

Resim-4: Çalışmalar neticesinde iskelenin şekillenmeye başlayan görüntüsünden bir kare