1960’lı yıllarda çekilen bir fotoğraf karesi ile Bartın tarihine yolculuğumuz devam ediyor. Bakalım burayı tanıyabilecek misiniz? Bu fotoğrafa bakarak neresi olduğunu tahmin edip anılarınızın canlanacağını tahmin ettiğim, ancak şimdilerde çok çok değişmiş bir mekanı sizlere hatırlatmak istedim.
Burası Bartın’ın günümüzde en hareketli ve o günlerden bu yana çok değişmiş bir mevki. Tersane Caddesi...
Bir bu fotoğrafa bakın, bir de günümüzdeki haline...
O güzelim yeşillik gitmiş, tarihi doku kaybolmuş ve günümüzde adeta bir yaşam merkezi hüvişyeti kazanmış işte Tersane Caddesi ve Yalı Mevki...
Fotofrafta görünen Bartın Irmağı, her ne kadar eskisi kadar temiz olmasa da halen sessiz ve derinden akmayı sürdürüyor. Ama günümüzde, fotoğrafta gördüğünüz gemiler ve tekneler malesef yok. Görünürde olan Bartın’a has modeller olan “Çektirme”, “Gezinti Sandalı” ve “Mavna” tipi gemiler.
Fotoğrafın sol tarafında 4 ayaklı elektrik direği ve hemen onun ayağının dibinde Tersane Caddesi’Nden Bartın Irmağı’na doğru yapımı tamamlanan ahşap gemilerin indirildiği Enet Başı görünüyor. Gemilerin arkasında Bartın Irmağı’nın yanıbaşında bütün heybeti ile dimdik görünen büyük çınar ise maalesef günümüzde yok. Yanlış hatırlamıyorsam geçen yıl kesildi. Keşke bu çınar ağacının dili olsaydı da konuşsaydı.
Kim bilir dibinde hangi kaptanlar, gemiciler ve yalıdaki marangozlar oturdular, ne sohbetler ettiler yüzyıllarca... Ve yine bu ağacın altında bir zamanlar “Kapıdağlı’nın Kahvesi” veya “Yovalet’in Kahvesi” diye anılan o meşhur mekan da artık yok.
Burası Bartın tarihine tanıklık eden bir mekandı. Pek çok yer gibi burası da artık sadece anılarda...
Günümüzde ise burada Yeşil Yalı adlı restoran bulunmaktadır.
Doğal oladrak o günden bu yana Yalı mevki çok değişti. Heryer binalarla doldu. Tersane Caddesi asfaltlandı ve Bartın’ın önemli bir aksında trafiğe yön veriyor. Ama bu fotoğrafa baktığımızda “Keşke değişmemiş olsaydı” demekten de insan kendini alı koyamıyor.
Gelelim, Kaynarca mevkiinden çekilen bu fotoğrafta sağ tarafta görünen tek katlı beyaz yapıya... Burası dönemin Orman İşletme Müdürlüğü’ne ait olan ve Kontrol noktası olarak kullanılan yapıydı. Burada Orman Muhafaza Memurları bulunur, Yalı mevkiine gelen yasal ve kaçak ağaçları tespit ederlerdi. Bu bina da günümüze kadar gelemeyen yapılardan biri. Bunun yerinde şu anda Bartın Belediyesi tarafından yaptırılmış olan Yalı Cami bulunmaktadır.
Bartın’ın çok önemli ticaret merkezlerinden biri olan ve Tersane Caddesi’nde ne kereste fabrikaları kaldı, ne de Bartın ırmağı üzerinde çektirmeler, mavnalar, sandallar ve yalı boylunca gemi tezgahları... Hepsi bir bir tarihin tozlu raflarında yerlerini aldılar.