Bu köşede zaman zaman çevre kirliliği ve özellikle de plastik ürünlerin doğaya ve insan sağlığına olan zararlarına ilişkin bilgileri sizlerle paylaşmaya çalışıyorum. Bugün de CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak’ın TBMM Başkanlığı’na verdiği, bence çok önemli ve anlamlı bir yasa teklifini gündeme getirmek istedim.
Tek kullanımlık plastik ürünlerin yasaklanmasının talep edildiği yasa teklifinde Budak, plastik tüketiminin şimdiki gibi devam etmesi durumunda 2050 yılına gelindiğinde denizlerdeki plastik atıkların ağırlığının tüm deniz canlılarının ağırlığını geçeceğini vurguluyor.
Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuat Yasası’nda değişiklik yapılmasını talep eden CHP milletvekili Budak’ın teklifinin kabul edilmesi durumunda; plastik pipet, kulak çubuğu, tabak, çatal, bıçak, kaşık, içecek karıştırıcıları ile köpük gıda kapları ve içecek bardakların dahil olduğu tek kullanımlık tüm plastik ürünlerin üretimi, dış alımı, piyasaya arzı ve kullanımı yasaklanacak. Teklifin gerekçesinde, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2016 raporuna göre dünyadaki denizlerde toplam 150 milyon ton plastik bulunduğunu ve her yıl 5 ila 13 milyon ton plastiğin daha denize karıştığına değinen Budak, şunları söyledi:
“Bayram bitti, tatilciler yavaş yavaş çekildi ama geriye plastik atıklar kaldı. Ne yazık ki sahil ve kent temizliği tek başına yeterli çözüm olmuyor. Çünkü plastik istilası denizleri, deniz canlılarını ve insan sağlığını tehdit eden boyutları çoktan aştı. Böyle devam ederse ekolojik bilanço daha korkunç olacak. Araştırmalara göre insanoğlu plastik tüketimine bu şekilde devam ederse 2050 yılında denizlerdeki plastiğin ağırlığı tüm deniz canlılarının toplam ağırlığını geçecek. Doğaya bırakılan tek bir plastik milyonlarca mikroplastik parçacık haline dönüşmekte.
AB’de 2021’de yasaklanıyor
AB ülkeleri 2021 itibariyle tek kullanımlık plastikleri yasaklıyor. Biz de bu konuda acilen harekete geçmeliyiz. Akdeniz kıyı şeridinde kilometre başına günlük ortalama 5 kilogram plastik atık sahile vuruyor.
Kıyılarına en çok plastik taşınan 2. ülkeyiz
Kıyılarına en çok plastik atık taşınan ikinci ülke 12.1 bin tonla Türkiye. Akdeniz’den alınan derin deniz örneklerinin yüzde 92,8’inde plastik saptanırken Akdeniz Havzası’nda 4 metrekareye 1 plastik atık düşmekte. Marmara Denizi’ndeki her 7 plastiğin 4 tanesi kara kökenli.
Karadeniz’de çöplerin yarısı plastik
Karadeniz’deki her 10 çöpün 5 tanesi plastikten oluşuyor. Sorunun en büyük kısmını da tek kullanımlık plastikler oluşturmakta. Dünyada her yıl üretilen 406 milyon ton plastiğin kabaca yüzde 40’ının tek kullanımlık olduğunu söylersek manzaranın ciddiyeti bir kez daha ortaya çıkacaktır.”
Ne diyelim doğru söze hacet yok. İnşallah teklif, TBMM’nin yeni yasama döneminde ciddi bir şekilde ele alınır ve hem bizlerin, hem geleceğimiz olan çocuklarımızın sağlığı hem de eşi benzeri olmayan dünyamızın sağlıklı geleceği için yasalaşır.
Unutmayalım, çevre ve insan sağlığı için korumaya ve kollamaya mecburuz.