Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2023 Yılı Aralık Ayı Haber Bülteni Özeti yayınladı. Yayınlanan bültende birçok başlığa yer verilirken Bartın özelindeki istatistiki rakamlar paylaşıldı.
Buna göre Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam İstatistiklerinde Ülkemizde kültür harcamaları 2022 yılında 2021 yılına göre %88,1 artarak 149 milyar 620 milyon 769 bin TL oldu. Kültür harcamalarının, gayrisafi yurt içi hasılaya oranı 2022 yılında %1,0 olarak gerçekleşti.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise Kasım ayında yıllık yüzde 61,98, aylık yüzde 3,28 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 37,54 ile konut oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 92,86 ile lokanta ve oteller oldu.
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise Kasım ayında yıllık yüzde 42,25, aylık yüzde 2,81 arttı. Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 65,49 artış, imalatta yüzde 54,11 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 30,00 azalış ve su temininde yüzde 70,23 artış olarak gerçekleşti.
Çevre koruma harcamaları ise 2022 yılında 140,3 milyar lira olarak gerçekleşti. Çevre koruma harcamalarının gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki oranı 2021 yılında yüzde 0,91 iken, 2022 yılında yüzde 0,93 olarak gerçekleşti.
Eğitim harcamaları da 2022 yılında yüzde 69,3 artarak 2022 yılında 587 milyar 438 milyon lira oldu. Eğitim harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı 2021 yılında yüzde 4,8 iken, 2022 yılında yüzde 3,9 oldu. Öğrenci başına yapılan eğitim harcaması 2021 yılında 15 bin 622 lira iken, 2022 yılında 25 bin 143 lira olarak gerçekleşti.
Toplam sağlık harcaması ise 2022’de yüzde 71,5 artarak 606 milyar 835 milyon lira oldu. Toplam sağlık harcamasının GSYH'ye oranı 2021 yılında yüzde 4,9 iken, 2022 yılında yüzde 4,0 oldu. Kişi başına sağlık harcaması 2021 yılında 4 bin 206 lira iken, 2022 yılında yüzde 69,8 artarak 7 bin 141 liraya yükseldi.
Bartın’da kişi başına GSYH değeri 100 bin 621 lira oldu
İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla 2022 verilerine göre Gayrisafi Yurt İçi Hasıladan (GSYH) en yüksek payı yüzde 30,4 ile İstanbul aldı. Bartın’ın aldığı pay ise yüzde 14 olarak gerçekleşti. Ülkemizde Kişi Başına GSYH değeri 2022 yılında 176 bin 651 lira olarak gerçekleşti. Kocaeli kişi başına GSYH'de 2022 yılında 302 bin 772 lira ile ilk sırada yer aldı. Zonguldak ilinin 2022 yılında Gayrisafi Yurt İçi Hasıladan aldığı pay yüzde 0,62 oldu. Kişi Başına GSYH değeri 2022 yılında 158 bin 478 lira olarak gerçekleşti. Karabük ilinin 2022 yılında Gayrisafi Yurt İçi Hasıladan aldığı pay yüzde 0,2 oldu. Kişi Başına GSYH değeri 2022 yılında 121 bin 801 lira olarak gerçekleşti. Bartın’ın 2022 yılında Gayrisafi Yurt İçi Hasıladan aldığı pay yüzde 0,14 oldu. Kişi Başına GSYH değeri 2022 yılında 100 bin 621 lira olarak gerçekleşti.
Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları, Kasım 2023 verilerine göre ise aylık en yüksek reel getiri külçe altında oldu. Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde külçe altın; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 25,48, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 10,19 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.
Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri, 2021 verilerine göre ise Ülkemizde, yabancı kontrolündeki girişim sayısı 2020 yılında 6 bin 154 ve 2021 yılında 6 bin 111 oldu. Bu girişimlerin toplam cirodaki payı 2020 yılında yüzde 13,8, 2021 yılında ise yüzde 12,7 oldu.
İşgücü İstatistikleri, Ekim 2023 verilerinde ise mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 8,5 seviyesinde gerçekleşti. Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2023 yılı Ekim ayında yüzde 21,3 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 16,3 oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 44 saat oldu.
Sanayi Üretim Endeksi, Ekim 2023 verilerinde ise sanayi üretimi yıllık yüzde 1,1 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2023 yılı Ekim ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 3,2 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 2,3 azaldı.
Dış Ticaret Endeksleri, Ekim 2023 verilerine göre ise ihracat birim değer endeksi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 arttı. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2022 yılı Ekim ayında 75,2 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 11,0 puan artarak, 2023 yılı Ekim ayında 86,2 oldu.
İnşaat Maliyet Endeksi ise Ekim ayında yıllık yüzde 65,93 arttı, aylık yüzde 2,20 arttı. Bina İnşaatı Maliyet Endeksi yıllık yüzde 65,02, aylık yüzde 2,45 artarken; Bina Dışı Yapılar İçin İnşaat Maliyet Endeksi yıllık yüzde 68,88, aylık yüzde 1,43 arttı.
Yenilik Araştırması 2022 verilerine göre yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin oranı yüzde 39,8 oldu. Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 48,1'inin ticari marka tescili yaptırdığı tespit edildi. Bunu yüzde 25,4 ile patent başvurusu, yüzde 24,1 ile ticari sır kullanımı, yüzde 15,7 ile faydalı model başvurusu, yüzde 13,4 ile endüstriyel tasarım tescili ve yüzde 12,6 ile telif hakkı başvurusu izledi.
Ekim 2023’de toplam ciro ise yıllık yüzde 65,3 artarken perakende satış hacmi yıllık yüzde 13,7 arttı.
Bartın’da 6,5 milyon m³ su çekildi
Su ve Atıksu İstatistikleri 2022 verilerine göre su kaynaklarından 19,2 milyar m³ su çekildi. Ülkemizde, toplam bin 391 belediyenin bin 390'ında içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verildi. Ülkemizdeki bin 391 belediyede 784 içme ve kullanma suyu arıtma tesisi, bin 315 atık su arıtma tesisi bulunuyor. Zonguldak’ta belediyeler tarafından su kaynaklarından içme ve kullanma suyu şebekelerine 35,0 milyon m³ su çekildi. Zonguldak ilindeki 25 belediyede 9 içme ve kullanma suyu arıtma tesisi, 16 atık su arıtma tesisi bulunuyor. Karabük’te ise belediyeler tarafından su kaynaklarından içme ve kullanma suyu şebekelerine 24,1 milyon m³ su çekildi. Karabük ilindeki 7 belediyede 3 içme ve kullanma suyu arıtma tesisi, 4 atık su arıtma tesisi bulunuyor. Bartın’da ise belediyeler tarafından su kaynaklarından içme ve kullanma suyu şebekelerine 6,5 milyon m³ su çekildi. Bartın ilindeki 8 belediyede 6 içme ve kullanma suyu arıtma tesisi, 6 atık su arıtma tesisi bulunuyor.
Bartın’ın doğan girişimlerden aldığı pay yüzde 0,2 oldu
2022 Girişimcilik ve İş Demografisi verilerine göre ülkemizde girişimlerin 2022 yılında doğum oranı yüzde 16,1 oldu. İllere göre 2022 yılında doğan girişimlerden en yüksek payı yüzde 26,8 ile İstanbul aldı. Zonguldak ilinin 2022 yılında doğan girişimlerden aldığı pay yüzde 0,5 oldu. Karabük ilinin 2022 yılında doğan girişimlerden aldığı pay yüzde 0,2 oldu. Bartın ilinin 2022 yılında doğan girişimlerden aldığı pay yüzde 0,2 oldu.
Kümes Hayvancılığı Üretimi verilerine göre ise Ekim’de tavuk eti üretimi 204 bin 65 ton, tavuk yumurtası üretimi 1,83 milyar adet olarak gerçekleşti. Süt ve Süt Ürünleri Üretiminde ise ticari süt işletmelerince 819 bin 386 ton inek sütü toplandı. Satınalma Gücü Paritesi 2022 verilerine göre ise ülkemizde SGP'ye göre kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla endeks değeri 67 olurken; kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 77 oldu. Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan; standart bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanan SGP'ye göre kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) endeksi 2022 yılında, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması 100 iken Türkiye’de 67 oldu ve ülkemiz AB ortalamasının yüzde 33 altında kaldı. Tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kullanılan kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 27 Avrupa Birliği ülkesi ortalaması 100 iken Türkiye’de 77 oldu ve ülkemiz AB ortalamasının yüzde 23 altında kaldı.
Bartın’da 143 konut satıldı
Kasım ayı Konut Satış İstatistiklerinde ise Türkiye genelinde Kasım ayında 63 bin 42’si ikinci el satış olmak üzere 93 bin 514 konut satıldı. Zonguldak’ta 2023 yılı Kasım ayında 282’si ikinci el satış olmak üzere 441 konut satıldı. Karabük’te 2023 yılı Kasım ayında 164’ü ikinci el satış olmak üzere 203 konut satıldı. Bartın’da 2023 yılı Kasım ayında 116’sı ikinci el satış olmak üzere 143 konut satıldı.
Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi Kasım ayı verilerine göre Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) yıllık yüzde 50,47 arttı, aylık yüzde 0,95 azaldı. Yıllık artışın en yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla yüzde 176,00 ile yağlı meyveler ve yüzde 141,58 ile üzüm oldu.
Ücretli Çalışan İstatistikleri Ekim ayı verilerine göre ülkemizde, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı 2023 Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,6 arttı. Ücretli çalışan sayısı bir önceki yılın aynı ayında 14 milyon 891 bin 949 kişi iken, 2023 yılı Ekim ayında 15 milyon 277 bin 929 kişi oldu.
Tüketici Güven Endeksi Aralık ayı verilerinde ise Tüketici Güven Endeksi 77,4 oldu. Tüketici Güven Endeksinin alt endekslerinden Hanenin Maddi Durumu Endeksi 63,4, Gelecek 12 Aylık Dönemde Hanenin Maddi Durum Beklentisi Endeksi 76,1, Gelecek 12 Aylık Dönemde Genel Ekonomik Durum Beklentisi Endeksi 75,8, Gelecek 12 Aylık Dönemde Dayanıklı Tüketim Mallarına Harcama Yapma Düşüncesi Endeksi ise 94,5 oldu.
Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi Kasım ayı verilerinde de Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) yıllık yüzde 59,15, aylık yüzde 3,51 arttı. Sanayinin iki sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 59,51, imalatta yüzde 59,14 artış olarak gerçekleşti.
Taşıt sayımız 59 bin 92 oldu
Motorlu Kara Taşıtları Kasım verilerine göre ise Türkiye'de Kasım ayında 182 bin 301 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı. Motorlu kara taşıtları sayısı 2023 Kasım ayı itibarıyla 15 milyon 131 bin 392’si otomobil olmak üzere toplamda 28 milyon 545 bin 316 olarak gerçekleşti. Zonguldak’ta 2023 yılı Kasım ayında 827 taşıtın trafiğe kaydı yapıldı. Motorlu kara taşıtları sayısı 2023 Kasım ayı itibarıyla 103 bin 540’ı otomobil olmak üzere 176 bin 347 oldu. Karabük’te 2023 yılı Kasım ayında 356 taşıtın trafiğe kaydı yapıldı. Motorlu kara taşıtları sayısı 2023 Kasım ayı itibarıyla 43 bin 232’si otomobil olmak üzere 73 bin 480 oldu. Bartın’da 2023 yılı Kasım ayında 275 taşıtın trafiğe kaydı yapıldı. Motorlu kara taşıtları sayısı 2023 Kasım ayı itibarıyla 31 bin 971’i otomobil olmak üzere 59 bin 92 oldu.
2022 Sosyal Koruma İstatistiklerinde ise sosyal korumaya 1 trilyon 257 milyar 763 milyon lira harcandı. Sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payı 2022 yılında yüzde 8,4 oldu. Ülkemizde sosyal koruma kapsamında emekli/yaşlı, dul/yetim ve engelli/malul maaşı alan kişi sayısı 2021 yılında 14 milyon 624 bin iken, 2022 yılında 14 milyon 851 bin kişiye yükseldi.
Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi, Ekim ayında yıllık yüzde 40,11, aylık yüzde 2,06 arttı. Yıllık artışın en yüksek olduğu alt gruplar yüzde 123,88 ile veteriner harcamaları ve yüzde 95,88 ile diğer mal ve hizmetler oldu.
2022 Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistiklerine göre ise 2022 Ülkemizde, sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren 3 milyon 773 bin girişim KOBİ sınıfına girdi. Ülkemizde, iki yüz elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 250 milyon Türk Lirasını aşmayan girişimler olarak tanımlanan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) yüzde 12,2'si imalat sanayi sektöründe faaliyet gösterdi. İmalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren 460 bin 536 Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmenin 3 bin 134 tanesi yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptı.
Aylık ortalama 11 bin 424 lira kazandık
Kazanç Yapısı İstatistikleri 2022 yılı verilerine göre ise ülkemizde yıllık ortalama brüt kazanç 144 bin 390 lira oldu. Ülkemizde yıllık ortalama brüt kazanç 144 bin 390 lira; aylık ortalama kişi başı kazanç ise 12 bin 450 lira oldu. Ücretli çalışan erkekler için aylık ortalama kişi başı kazanç 12 bin 487 lira olurken, kadınlar için aylık ortalama kişi başı kazanç 12 bin 376 lira oldu. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasına (İBBS 1.düzey) göre TR8 Batı Karadeniz Bölgesinde aylık ortalama kişi başı kazanç 11 bin 424 lira oldu. Batı Karadeniz Bölgesinde ücretli çalışan erkekler için aylık ortalama kişi başı kazanç 11 bin 326 lira olurken, kadınlar için aylık ortalama kişi başı kazanç 11 bin 614 lira oldu.
Hizmet, Perakende Ticaret ve İnşaat Güven Endeksleri Aralık ayı verilerinde ise Güven Endeksi hizmet sektöründe yüzde 1,2 arttı, perakende ticaret sektöründe yüzde 4,5 arttı, inşaat sektöründe yüzde 3,3 azaldı. Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Aralık ayında; hizmet sektöründe 112,3, perakende ticaret sektöründe 116,8 ve inşaat sektöründe 88,0 oldu.
Aralık 2023 Ekonomik Güven Endeksinde ise Ekonomik Güven Endeksi 96,4 oldu. Alt endekslerden Tüketici Güven Endeksi 77,4, Reel Kesim Güven Endeksi 103,4, Hizmet Sektörü Güven Endeksi 112,3, Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi 116,8, İnşaat Sektörü Güven Endeksi 88,0 değerini aldı.
2021 yılı Girişim Özelliklerine Göre Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistiklerinde ise hizmet ihracatının yüzde 58,7'sini, hizmet ithalatının yüzde 55,4'ünü büyük ölçekli girişimler yaptı. Toplamda 34 milyar 728 milyon dolar olan hizmet ihracatının 23 milyar 579 milyon dolarını ulaştırma ve depolama faaliyetindeki girişimler gerçekleştirdi. Hizmet ticaretinde 28 milyar 64 milyon dolarlık ithalatın 8 milyar 978 milyon doları imalat sanayinde faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı.
Bitkisel Üretim İstatistiklerinde ise 2023 yılı bitkisel üretim bir önceki yıla göre arttı. Üretim miktarları 2023 yılında tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 77,7 milyon ton; sebzelerde 31,8 milyon ton; meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 27,4 milyon ton olarak gerçekleşti.
Bartın'da ihracat yüzde 7,0 arttı, ithalat yüzde 19,1 azaldı
Dış Ticaret İstatistikleri Kasım ayı verilerine göre ülkemizde Genel Ticaret Sistemine göre ihracat 2023 yılı Kasım ayında 2022 yılının aynı ayına göre yüzde 5,2 artarak 22 milyar 999 milyon dolar, ithalat yüzde 5,7 azalarak 28 milyar 916 milyon dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Ocak-Kasım döneminde yüzde 69,8 iken, 2023 yılının aynı döneminde yüzde 70,0'a yükseldi. Zonguldak'ta Genel Ticaret Sistemine göre ihracat 2023 yılı Kasım ayında 2022 yılının aynı ayına göre yüzde 56,4 azalarak 18,2 milyon dolar, ithalat yüzde 199,9 artarak 148,8 milyon dolar olarak gerçekleşti. Karabük'te Genel Ticaret Sistemine göre ihracat 2023 yılı Kasım ayında 2022 yılının aynı ayına göre yüzde 14,2 azalarak 20,4 milyon dolar, ithalat yüzde 10,1 artarak 53,7 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bartın'da Genel Ticaret Sistemine göre ihracat 2023 yılı Kasım ayında 2022 yılının aynı ayına göre yüzde 7,0 artarak 3,8 milyon dolar, ithalat yüzde 19,1 azalarak 1,1 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Hizmet Üretici Fiyat Endeksi Kasım 2023 verilerinde ise Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) yıllık yüzde 77,36, aylık yüzde 0,46 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre, ulaştırma ve depolama hizmetlerinde yüzde 65,01, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 92,00 bilgi ve iletişim hizmetlerinde yüzde 80,37, gayrimenkul hizmetlerinde yüzde 75,45, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde yüzde 94,88, idari ve destek hizmetlerde yüzde 94,75 artış gerçekleşti.
ŞEVVAL ALTINTAŞ