Konut ihtiyacı Türkiye genelinde ciddi bir sorun haline gelirken, ev fiyatlarındaki artış ve yüksek konut kredisi faizleri nedeniyle ev sahibi olma oranı düşmeye devam ediyor. ENDEKSA verilerine göre Eylül ayında Bartın’da satılık konutların ortalaması 2 milyon 781 bin 642 TL. Bartın’da Eylül ayında ortalama kira bedeli ise 17 bin 135 TL olarak açıklanmıştı. Bartın’da ev satın almak birçok aile için hayal haline gelmiş bulunuyor. Türkiye’de her yıl yaklaşık 800 bin yeni konut ihtiyacı olduğu tahmin ediliyor, ancak mevcut üretim ve finansman modelleri bu ihtiyacı karşılamada yetersiz kalıyor.
Konut kredisi faiz oranları, son dönemlerde yüzde 3'ün üzerinde seyrediyor. Bu durum tüketicilerin krediye erişimini zorlaştırıyor ve borçlanmayı ciddi şekilde artırıyor. Örneğin, 1 milyon TL'lik bir konut kredisi kullanıldığında geri ödeme tutarı 3,7 milyon TL'yi bulabiliyor. Faiz oranlarındaki bu yükseliş, ev sahibi olma sürecini önemli ölçüde maliyetli hale getiriyor.
TOKİ ve Kamu-Özel İş Birliği Çözümü
Sektör temsilcileri, devletin arsa temini ve finansman kolaylıklarıyla konut üretimini teşvik etmesi gerektiğini belirtiyor. Bu çerçevede, TOKİ projelerinin önemi vurgulanıyor. Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ramadan Kumova, TOKİ’nin kamu-özel iş birliği modeliyle hareket edilmesi durumunda uygun fiyatlı konut üretiminin mümkün olduğunu ifade ediyor. Bu modelde devletin arsa maliyetlerini karşılaması ve özel sektörün inşaat sürecini yürütmesi, konut fiyatlarını düşürebilir.
Kira Fiyatlarını Düşürebilecek Yeni Model
Özellikle kira fiyatlarının artması, dar ve orta gelirli aileleri zor durumda bırakıyor. Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, kamu-özel iş birliği ile geliştirilecek projelerde, devletin arsalarını geliştiricilere tahsis etmesi durumunda kira maliyetlerinin yarı yarıya düşebileceğini belirtti.
YUSUFHAN KABAKCI