Kastamonu Cide ve Bartın Kurucaşile’de bir zamanlar Karadeniz’in simgesi haline gelen çektirme kayıkları, yıllar içinde bu bölgenin ekonomisi ve kültürünü şekillendiren önemli bir araç haline geldi. "Karadeniz'in kuğuları" olarak anılan bu zarif kayıklar, 1920'lerde makine eklenmesiyle daha da işlevsel hale gelirken, yöre halkının deniz taşımacılığına olan ilgisini artırdı. Ulaşımın Zarif Simgeleri Bartın kıyıları, asırlardır Karadeniz’in dalgalarıyla iç içe yaşayan bir halkın tarihini ve kültürünü taşır. Yüzyıllar boyunca el işçiliğiyle yapılan çektirme kayıkları, özellikle Cide ve Kurucaşile sahillerinde büyük bir ustalıkla inşa edilmiştir. Ahşap yapıları ve zarif hatlarıyla dikkat çeken bu kayıklar, başlangıçta yelkenli olarak kullanılırken, Karadeniz’in dalgalı ve hırçın sularında kıvrak bir manevra kabiliyeti sunar. Ancak 1920’lerde bu kayıklara makine eklenmesiyle birlikte bölgedeki deniz taşımacılığı yeni bir döneme girdi. Motorlu kayıklar, geleneksel yelkenlilere kıyasla daha hızlı ve güvenilir bir ulaşım sağladığı için bölge halkının ilgisini çekti. Deniz taşımacılığı artık sadece bir ulaşım aracı değil, bölge ekonomisi için önemli bir gelir kapısı haline geldi. Çektirme kayıkları böylece "Karadeniz'in kuğuları" olarak nam salarak sahillerin vazgeçilmezi oldu. Yöresel Ürünlerin Deniz Yolculuğu: Bartın'dan İstanbul'a 1930'lu yıllara gelindiğinde, çektirme kayıkları artık sadece yolcu değil, başta meyve, sebze ve yumurta olmak üzere çeşitli yerel ürünleri de taşımaya başladı. Cide ve Bartın çevresinde yetişen ürünler, makine gücüyle çalışan çektirme kayıkları aracılığıyla Karadeniz sahilleri boyunca uzanan Zonguldak ve İstanbul’a kadar ulaşır hale geldi. Ürünlerin bu güzergâhlarda nakledilmesi, bölge halkının üretim ve ticaret kapasitesini de olumlu yönde etkiledi. Bartın, Cide ve çevresindeki deniz taşımacılığı, halkın günlük yaşamına da derinlemesine etki etti. Tarım ve balıkçılıkla geçimini sağlayan yerel halk, artık ürettikleri ürünleri geniş pazarlara ulaştırma imkânına kavuştu. Çektirme kayıklarının ticaretteki rolü, sadece ürünlerin dolaşımını değil, aynı zamanda yerel ekonominin dinamizmini de artırdı. Her nakliyat yolculuğu, kıyı kasabalarında hareketli günler ve ticari ilişkilerin gelişmesine vesile oldu. Zamanla sanayileşen ve modernleşen taşımacılık yöntemleri çektirme kayıklarının önemini azalttıysa da, bu geleneksel tekneler Bartın sahillerinde hâlâ tarihi bir miras olarak yaşatılıyor. Günümüzde Bartın ve çevresindeki sahil kasabalarında, çektirme kayık yapımı ve denizcilik bilgisi yerel ustalar tarafından yaşatılmakta ve yeni nesillere aktarılmakta. MUHABİR - YUSUFHAN KABAKCI
KÜLTÜR - SANAT
Yayınlanma: 09 Kasım 2024 - 20:12
Karadeniz'in Kuğuları
Bartın sahillerinden İstanbul’a uzananan deniz taşımacılığı geleneği.
KÜLTÜR - SANAT
09 Kasım 2024 - 20:12