Her sabah işe, okula giderken «ayılmak» için yudumladığımız kahve, bugün ile aynı amacı taşıması nedeniyle bulundu. Özellikle çalışma sahalarında «maksimum» verimi elde etmek için içtiğimiz kahve, yine bir «işçi-patron» ilişkisinden keşfediliyor.Etiyopya'da 3’üncü yüzyılda köle ticareti yapılan yol üstünde yaya olarak yolculuk eden ve yorulan köleler, yol kenarındaki kahve ağaçlarının kırmızı meyvelerini çiğneyerek tükürürdü. Çiğnenen bu kırmızı meyve, kölelere enerji verir ve yolculuklarına devam etmelerini sağlardı. Bu durumu gören bazı tüccarlar da ağaçlardaki meyveleri ve meyvenin içindeki kahve çekirdeklerini toplayarak ticaretini yapmaya başladı.Etiyopya'dan, Bartın'aBartın’da Kahve tüketimine artan talep ve sosyalleşme alanlarına olan ihtiyaçtan dolayı Kent Merkezinde bir çok Kahve Zinciri boy gösterdi. Bartın Üniversitesi’nin öğrenci kapasitesinin artması ve şehir dışından alınan göç, etkenlerin arasında olarak gösterilse de, kahve tüketim alışkanlığı kazananların sayısının artması ve günlük tüketim nesnesi haline gelmesi kahveye olan talebi arttırıyor.Yeni bir alışkanlık değilKahve alışkanlığı muhakkak yeni kazanılan bir alışkanlık değil. Osmanlı Dönemi’nde hayatımıza giren kahve kültürü, Türk Kahvesi’nin lezzetini tüm dünyaya da tanıttı. Türk kahvesinin pişirilen tek kahve olduğunu da es geçmeyelim. Kahve, geçmişimizde değil sadece, hayatımızda, yemek sonrasında, sarayda, sofrada, kahvehanede, kütüphanede.. Türk kahvesi zaten hayatımızın tüm noktalarında mevcuttu. Ancak «yeni alışkanlık» olan, üçüncü nesil olarak adlandırılan demleme kahveler. Şu anda beş kıtada üretilen, sayısız kahve çeşidi olsa da bildiğiniz gibi kültürümüzde Türk kahvesinin yeri her zaman apayrı olduÖzellikle yalı mevkiinde sıkça karışılaştığımız, kimi zaman bardaklarını çöplerde değil, yol ortasında gördüğümüz kahve zincirleri «logoları» sıkça karşımıza çıkar oldu. Bu, sadece bir kaç mağazanın yeni açılmış olmasından daha fazlası olarak yorumlanabilir. Bartın’da da günlük kahve tüketimi giderek artış gösteriyor. Yeni tatlar, tüketimi arttırıyor Buna, ürün çeşitlerinin fazlalaşması ve kahve markalarının çoğalması da büyük etkendir. Tabii ki sağlık için faydalarından sürekli söz edilmesi de, tüketimi arttırıyor. Kahvenin en çok tüketilen içeceklerden biri olduğuna dikkat çeken araştırmacılar, bir günde dünya genelinde yaklaşık 2 milyar 250 milyon fincan kahve içildiğini keşfettiler. İnsanlar yeni tatları seviyor elbette ancak, kahve çeşitleri üreten firmalar da ihtiyaçlara uygun yeni tatları tüketiciye sunması, özellikle «genç kuşakta» tüketimi arttırıyor.Kahvenin dünyada ihracat değeri 20 milyar dolar, dünyadaki yıllık toplam ticari değeri ise 100 milyar dolar. Bu rakam petrolden sonra en fazla ticareti yapılan ürün olduğunu gösterirken, aynı zamanda sudan sonra en fazla tüketilen içecek. Bazen kutlama, bazen yasaklamaHer ne kadar kahveyi bir keyif ve kutlama aracı olarak görsek te, farklı dönem ve farklı bölgelerde kahve bir «yasak» oldu.Bilinen ilk kahve yasağı, 1511 yılında Mekke’de Mekke Valisi tarafından, kahvenin uyarıcı bir ürün olması gerekçesi ile yasaklandı. Öte yandan kahvehanelerin yaygınlaşması ile birlikte halkın sokağa yayıldığına ve düşüncelerinin değiştiğine dair inanışlar da bulunuyor.Bir diğer yasak ise Orta Çağ Avrupası’nda meydana geliyor.“Şeytan İcadı” olarak ifade edilen kahve, rahipler tarafından yasaklanmak istense de Papa 8. Clement sayesinde onaylanmıştır.Diğer bir yasak ise Osmanlı Döneminde uygulanıyor.Kahvenin Türk kültüründe yaygınlaşmasında Osmanlı’nın yeri yadsınamayacak kadar büyük olsa da 4. Murat döneminde kahvenin yasaklandığı biliniyor. Bu dönemde kahve ile ilk kez yakalanan kişilerin dayak ile cezalandırıldığı ikinci kez yakalananların ise bir çuvala sarılarak boğaza atıldıkları rivayet ediliyor.Özetleyecek olursak, bugün Bartın Kent Merkezinde bir çok noktada severek içtiğimiz kahvenin tarihinde bazen keyif ve kutlama, bazen de kan ve göz yaşı yatıyor. Köleler için keşfedilen kahve bugün, «modern kölelerin» elinde severek içiliyor. Kölelere enerji vermesi için yenilen kahve meyvesi, bugün bir çok sos ve aroma ile özellikle "genç kuşağın" favori lezzetleri arasında bulunuyor. MUHABİR - YUSUFHAN KABAKCI
GÜNCEL
Yayınlanma: 06 Kasım 2023 - 21:46
Kahve bir işçi patron hikayesi
Bartın kent merkezinde bulunan kahve zincirlerinde, severek yudumladığımız kahvenin, «sınıfsal» bir hikayesi var.
GÜNCEL
06 Kasım 2023 - 21:46