Son 15 yılın en yükseği
TOLGA AKINER
Seçimdi, Dolar’dı, Avro’ydu, ABD’ydi, Suriye’ydi, dış güçlerdi, spekülatif hareketlerdi derken bir süredir yükseliş trendinde olan enflasyon, Eylül ayında adeta tavan yaptı. Türkiye genelinde Eylül alında yüzde 6,30 artışla son 15 yılın en yüksek değeri olan yüzde 24,52’yi gören Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Bartın’da Eylül ayında yüzde 6,93 arttı. Geçen yılın aynı ayına göre TÜFE’deki artış oranı ise Bartın’da yüzde 26,32’ye yükseldi. Şimdi gözler önümüzdeki hafta hükümet tarafından aşırı fiyat artışları ve enflasyon ile mücadele konusunda açıklanacak yeni tedbirlere çevrildi.
9 aylık TÜFE artışı yüzde 19,37’yi buldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Eylül ayına ilişkin TÜFE rakamlarını açıkladı. Ülke genelinde TÜFE’de (2003=100) 2018 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 6,30, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 19,37, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24,52 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 13,75 artış gerçekleşti. Yüzde 24,52’lik artış son 15 yılın en yüksek rakamı olarak istatistiklere geçti.
Bartın’da artış Türkiye ortalamasının üzerinde
Zonguldak ve Karabük ile aynı İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması’nda (TR81) yer alan Bartın’da ise TÜFE, uzunca bir süredir Türkiye ortalamasının üzerinde bir seyir izliyor. TÜİK verilerine göre; Bartın’da TÜFE, Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 6, 93 arttı. Yılbaşından bu yana ilimizdeki TÜFE artış oranı yüzde 20,97’yi bulurken, bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE yüzde 26,32 gibi rekor bir düzeyde artış gösterdi. Veriler ışığında ilimizdeki 12 aylık ortalamalara göre hesaplanan TÜFE artış oranı da yine Türkiye ortalamasının üzerinde yüzde 14,61 oldu.
Aylık en fazla ev eşyası zamlandı
Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Eylül ayında endekste yer alan gruplardan aylık en yüksek artış yüzde 11,41 ile ev eşyası grubunda oldu. Bunu yüzde 9,15 ile ulaştırma, yüzde 7,42 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 6,62 ile eğlence ve kültür, yüzde 6,40 ile de gıda ve alkolsüz içeceklerdeki artışlar izledi.
Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Eylül ayında endekste düşüş gösteren grup olmadı. Ana harcama gruplardan alkollü içecekler ve tütün yüzde 0,07 ile en az artış gösteren grup oldu.
Ev eşyası yıllık artışta da başı çekti
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre ulaştırma yıllık bazdaki en fazla artış gösteren grup da yüzde 37,28 ile yine ev eşyası grubu oldu. Bunu yüzde 36,61ile ulaştırma, yüzde 30,61 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 27,70 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 21,84 ile de konuttaki artışlar takip etti.
Yıllık artışta rekor Doğu Karadeniz’de
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, aylık en yüksek artış yüzde 8,12 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis)’de oldu. Bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 22,88 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 28,30 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde ve 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 15,32 ile TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde gerçekleşti.
Eylül 2018’de endekste kapsanan 407 maddeden; 50 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 339 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 18 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Tüketici fiyat endeksi, Eylül 2018 [2003=100]
Üretici fiyat endeksi yüzde 46,15’i gördü
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise, 2018 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 10,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 38,96, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,15 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 21,36 artış gösterdi.
Yurt içi üretici fiyat endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı, Eylül 2018 [2003=100]