Mantar; Bartın başta olmak üzere özellikle Küre Dağları yamaçlarının her bölgesinde yetişen bir bitki. Sonbaharda insanları doğaya yönlendiren mantar, sofralarımızın en önemli yiyeceklerinden bir tanesi.
Doğa mantarları; yenilebilir, yenilmeyen ve zehirli olarak gruplandırılmaktadır. Türkiye'de yaklaşık 300 civarında yenilebilir özellikte doğa Mantar türü bulunmaktadır. Tüketim amaçlı toplanan bu doğa mantarlarının bir kısmı halk pazarlarında satılırken bir kısmı da ihraç edilmektedir.
Doğada yetişen mantarlar zehirli olabilir ve yenmesi durumunda ölümle sonuçlanan zehirlenmeler görülebilir. Zehirlenme belirtileri ise mantarın türüne göre değişiklik göstermektedir.
En yaygın kullanılan mantar çeşidi kültür mantarları olmakla birlikte kırsal alanda yetişen oldukça lezzetli ve yenilebilir mantarlar da yemeklerde tüketilmektedir.
Mantar ormanlık alanlarda, yol kenarlarında ve ağaç diplerinde sık sık karşımıza çıkan bir bitkidir. Ancak mantar gördüğümüzde aklımıza takılan ilk soru 'Acaba zehirli midir?' sorusudur. Mantar zehirlenmeleri genellikle zehirli olan mantarların yanlışlıkla zehirsiz olarak algılanması sonucu ortaya çıkar. Çünkü şekil ve renk olarak birbirine tıpa tıp benzeyen değişik mantar türleri mevcuttur.
Aynı mantar yemeğini yiyen kişilerin hepsinde zehirlenme olmayabilir. Bir kişide hiçbir şikayet olmazken diğerinde ölüme kadar varabilen ağır durumlar gelişebilir.
Semptomlar nedir?
Mide bulantısı ve kusma
Kanlı ve sulu ishal
Kas krampları
Karın bölgesinde ağrı
Ciddi durumlarda ise karaciğer yetmezliği, yüksek ateş ve koma gibi ağır semptomlar görülebilir ve ölüm yenildikten sonra 2-4 gün sonra gerçekleşir.
Mantar zehirlenmesi belirtileri nelerdir?
Mantar zehirlenmelerinde ciddi belirtiler daima mantarı yedikten hemen sonra başlar, toksin böbreklere bir saat sonra ulaşır. Bazı hastalarda belirtiler günler sonra ortaya çıkmaya başlar.
Tipik belirtiler şunlardır:
Yorgunluk
Şiddetli ağrı
Baş dönmesi
Soğuk terleme
Kusma
Sarılık
Şiddetli ishal
Hayal görme
Zehirli mantar nasıl anlaşılır?
Bir mantarın zehirli olup olmadığının teşhisi için genel bir kural yoktur. Halk arasında zehirli mantarların tanınması ile ilgili söylenen kurallar ise yanıltıcı olabilir.Dolayısıyla mantar zehirlenmelerinden belirli bir kuralı yoktur, bu yüzden kesin olarak teşhis edilmemiş olan veya şüpheli mantarların yenmemesi gerekir.