Bartın Belediyesi öncülüğünde Türk Patent Kurumu’na başvuruda bulunularak Bartın’a özgü yemek ve tatlıdan oluşan yöresel lezzetler tescil ettirildi.
5’i tatlı 4’ü tuzlu
Bu kapsamda Bartın'a özgü lezzetler arasında yer alan bartın Ağda Tatlısı, Bartın Beyaz Baklavası, Bartın Gözlemesi, Bartın Kabak Burması, Bartın Pirinçli Mantısı, Bartın Tatlı Böreği, Bartın Yumurtalı Ispıt, Bartın Çöven Ekmeği ve Bartın İncir Dondumasına Coğrafi İşaret Tescil belgesi verildi.
Bartın Belediyesi, turizm, kültür ve tarih şehri olan ilimizin yöresel lezzetleri arasında yer alan 5 tatlı ve 4 yemeğini, damak zenginliğini öne çıkarmak amacıyla Türk Patent ve Marka Kurumunca tescilleterek resmiyete kavuşturdu. Ayrıca Bartın’a özgü 3 yemek için de başvuruda bulunuldu.
Şehrin lezzetleri damakları çatlatıyor!
Bartın’a has Bartın Ağda Tatlısı, Bartın Tatlı Böreği, Bartın Beyaz Baklavası, Bartın Kabak Burma Tatlısı, Bartın İncir Dondurma Tatlısı, Bartın Pirinçli Mantısı, Bartın Yumurtalı Ispıt, Bartın Çöven Ekmeği ve Bartın Gözlemesi gibi yöresel yemek ve tatlılarının tescillenmesiyle birlikte şehrin turizmi, tarihi ve kültürel değerlerinin yanı sıra bu özgün lezzetleriyle de birçok ziyaretçiye ev sahipliği yapması bekleniyor.
Bartın’a özgü Bartın Su Böreği, Bartın Şapşap Köftesi ve Bartın Ramazan Simidi’nde ise tescil süreci devam ederken, sürecin sona ermek üzere olduğu öğrenildi.
Tescilli Lezzetler
Bartın Ağda Tatlısı
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Çöven otu kökü, kristal şeker, limon tuzu ve su ile hazırlanan, beyaz renkte ve macun kıvamında bir tatlıdır. Bartın ağda tatlısı ilk olarak Ağdacı köyünde üretilmeye başlamış, geleneksel olarak tahta sandıklar içinde sokaklarda seyyar bir şekilde satışa sunularak zamanla tüm Bartın’a yayılmış ve Bartın Ağda Tatlısı olarak ün kazanmıştır.
Üretim Metodu
Bartın Ağda Tatlısı; çöven suyunun hazırlanışı; Çöven suyu hazırlanmasında kullanılacak çöven otu kökleri toz ile topraktan ayırmak ve burukluğunu gidermek amaçlarıyla 2 gece suda bekletilir.
Malzemeler: - 2 kg çöven otu kökü (Karanfilgiller (Caryophyllaceae) familyasından Radix saponariae Albae sive L. bitkilerinin kökleri) - 40 l su 2 kg çöven otu köküne 40 litre su ilave edilerek 1 saat kaynatılır. Kaynatma işlemi için kalaylanmış bakır kazanlar kullanılır. Kazan içindeki sıcaklık 115˚C’ye ulaşıncaya kadar 60 dakika süreyle kaynatma işlemine devam edilir ve ardından demlenmeye bırakılır. 1,5 - 2 saat demlendikten sonra açık çay rengini aldığında çöven suyu kullanıma hazır hale gelir. Karışımın içinden çöven otu kökleri alınıp suyu, ince süzek ya da tülbent ile süzülür. Elde edilen su, kabuğu alınmış pür çalısı ile köpük haline getirmek için 1 - 1,5 saat çırpılır. Köpüğün kıvamının uygunluğunu anlamak amacıyla tahta kürekle bir miktar köpük alınır, köpük kolayca küreğe yapışmadan düşüyorsa kıvama gelmiştir.
Şerbetin yapılışı: - 20 kg toz beyaz şeker - 2 l su - 20 g limon tuzu Kalaylanmış bakır bir kazana, beyaz şeker ve limon tuzu ilave edilir ve ocağa konularak sıcaklık 110 - 115˚C’ye ulaşıncaya kadar 50 - 60 dakika kaynatılır. Şerbetin kıvamının uygunluğunu anlamak amacıyla tahta kürekle karışımdan bir miktar alınarak az miktarda su içine bırakılır, karışım dağılmayıp yığın şeklinde üst üste kalıyorsa şerbet köpükle birleşmeye hazır demektir. Kıvama gelen şerbet 30 - 40 dakika soğumaya bırakılır.
Bartın Ağda Tatlısının yapılışı: Soğutulan şerbete, hazırlanan köpük ilave edilir ve tahta bir kürekle alt tarafının sararmaması amacıyla dibinden kaldırılarak 1,5 - 2 saat boyunca karıştırılır. Son aşamada, ürünün macun kıvamında, yapışkan ve renginin beyaz olması gerekir. Bartın Ağda Tatlısı, gıda ile temasa uygun kaplarda satışa sunulur.
Bartın Beyaz Baklavası
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın Beyaz Baklavası, iç harcı ceviz ve nişastadan oluşan ve hazırlığı tamamlanıp eşkenar dörtgen şeklinde kesilip bir gece kurumaya bırakılıp ertesi gün üzerine eritilmiş tereyağı gezdirildikten sonra fırında üzerinin kızarmasını önleyecek şekilde 2-3 saat pişirilerek hazırlanan tatlıdır. Bartın’da yaklaşık 100 yıl öncesine kadar hemen her evin bahçesinde, evin ekmeğini yapmak için bulunan küçük fırınlarda, yörenin özel tatlısı olan Bartın Beyaz Baklavası yapılırdı. Bölgenin kültürel ve ekonomik bir değeri olarak günümüzde de üretimi aynı şekilde devam eden Bartın Beyaz Baklavasının yöre ile ün bağı oluşmuştur.
Üretim Metodu
Malzemeler: Hamuru için; 1 kg buğday unu 3 adet yumurta 200 ml (bir su bardağı) süt 50 g yoğurt (tercihen) 200 ml (bir su bardağı) su 50 g (½ çay bardağı) sıvı yağ 500 g tereyağı 200 g nişasta İç harcı için; 600 g ceviz içi 200 g nişasta Şerbet için; 800gr (4 su bardağı) şeker 800 ml (4 su bardağı) su 1-2 damla limon suyu
Hamurun hazırlanması: Önce un, yumurta, süt ve sıvı yağ ile kulak memesi yumuşaklığında bir hamur elde edilir. Tercihen hamur karışımına yoğurt da eklenebilir. 10 dakika dinlendirildikten sonra hamur mandalina büyüklüğünde parçalara ayrılarak nişasta yardımı ile baklava hamuru inceliğinde açılan hamurun, arkasından yazı okunabilecek kadar ince açılması gerekir.
İç harcının hazırlanması: İri çekilmiş 600 g ceviz ile 200 g nişasta karıştırılır. Yağlanmış tepsiye, arasına iç koymadan açılan yufkalardan üç kat üst üste konulur. Diğer açılan hamurlar temiz bir bez üzerine serilerek hafif kurutulur. Dördüncü yufkadan itibaren her kata ceviz ve nişastadan oluşan iç harç serpilerek kat kat konulur ve bu işlem on adet yufka kalana kadar devam edilir. Kalan on adet yufka aralarına iç harcı konulmadan üst üste serilir. Sonra eşkenar dörtgen şeklinde kesilir ve bir gece kurumaya bırakılır. Ertesi gün üzerine eritilmiş 500 g tereyağı gezdirilir. Tereyağı dilimlerin arasına kadar dolar. Sonra fırında 150°C – 175°C de üzerinin kızarmasını önleyecek şekilde 2-3 saat kontrollü bir şekilde pişirilir.
Şerbet hazırlığı: Derin bir tencereye 800 g (4 su bardağı) şeker, 800 ml (4 su bardağı) su konulur ve ocak üzerinde karıştırılarak yarım saat kaynatılır. Sonra 1-2 damla limon suyu sıkılarak 5 dakika daha kaynatıldıktan sonra ocağın altı kapatılır. Şerbet koyu kıvamlı olmalıdır. Hazırlanan şerbet soğumaya bırakılır. Fırından çıkarılan baklavanın ilk sıcaklığı geçtikten sonra önceden hazırlanan soğuk şerbet üzerine gezdirilir ve şerbetin çekmesi sağlanır. Soğuduktan sonra servise hazır olur.
Bartın Gözlemesi
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın Gözlemesi, odun ateşinde taş sac üzerinde yapılan, sade olarak servis edilen bir hamur işi üründür. Bartın Gözlemesi ortalama bir sac boyutunda yaklaşık 40 - 45 cm çapındadır ve dörde katlanarak pişirme işlemi tamamlanır. Gözlemenin katlanmadan önceki kalınlığı 0,5 - 1 cm’dir. Bartın gözlemesi servis edilirken tercihen rulo halde kesilerek ya da el ile parçalara ayrılarak servis edilir. Bartın Gözlemesine ayırt edici özelliğini; pişirilen gözlemelerin fesleğen, süt, tuz, karabiber ve sıvı yağın kaynatılmasıyla hazırlanan karışımla ıslatılması verir. Bartın Gözlemesinin geçmişi eskiye dayanır. Bartın ilinin mutfak kültüründe önemli bir yere sahiptir. Coğrafi sınıra özgü üretim metodu bulunur. Bu sebeplerle coğrafi sınır ile ün bağı oluşmuştur.
Üretim Metodu
Bartın Gözlemesinin bileşenleri: 500 g buğday unu 400 ml su 100 ml ayçiçek yağı 400 ml süt 1 bağ fesleğen 5 g tuz 5 g karabiber Un, su ve tuz karıştırılıp yoğrularak hamur elde edilir. Hamur, coğrafi sınırda “pezilemek” (bezelere ayırmak) olarak tabir edilen üç parçaya bölünür ve 30 dakika dinlendirildikten sonra ince yufkalar halinde açılır. Yufkaların üzerine sıvı yağ sürülüp, rulo haline getirilerek 30 dakika dinlenmeye bırakılır. Dinlenen rulo halindeki yufkalar, pişirme sacının büyüklüğünde açılıp çevrilerek arkalı önlü pişirilir. Pişirme işlemi; odun ateşinde ve taş sac üzerinde gerçekleştirilir. Ayrı bir kapta süt, tuz, karabiber, sıvı yağ, fesleğen kaynatılır. Pişen gözlemeler bu karışımla ıslatılıp 3-5 cm eninde ince şeritler halinde kesilip rulo hale getirilerek ya da el ile parçalara ayrılarak servis edilir. Bartın Gözlemesinin servisi, tabakta veya gıda ile temasa uygun ambalaja konularak yapılır.
Bartın Kabak Burması
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın Kabak Burma Tatlısı / Bartın Kabak Burması, bal kabağı ve ceviz ile hazırlanan hafif bir tatlıdır. Ürünün yöredeki tarihsel süreci araştırıldığında uzun yıllar önce her evin bahçesindeki küçük fırınlarda haftada bir ekmek yapmak için yakılıp ardından da Bartın Kabak Burma Tatlısı / Bartın Kabak Burmasının yapıldığı bilinir. Bartın yöresinin iklim koşullarında kabak ve cevizin bolca yetişmesi nedeniyle bu tatlı nesiller boyunca üretilmiştir. Bartın Kabak Burma Tatlısı / Bartın Kabak Burmasının ayırt edici özelliği açılan yufkanın içine balkabağı ve cevizden oluşan iç malzemesinin koyulup burma şeklinden ardışık tepsiye dizilip pişirildikten sonra üzerine şerbetinin dökülmesi yöntemi yöreye özgüdür. Bu nedenle yöre adı ile meşhur olmuştur.
Üretim Metodu
Malzemeler: Hamuru için; 1 kg un 3 adet yumurta 500 ml. ılık su 250 g nişasta İç harcı için; ½ tatlı kabak (orta boy kabak için) 250 g (bir kase veya su bardağı) iç ceviz 250 g margarin ya da tereyağı 250 g toz şeker Şerbet için; 750 g (3 su bardağı) toz şeker 600 ml su ½ limon Hamurunun yapılışı: Önce un içine 3 yumurta kırılıp yeteri kadar ılık su ile yoğurularak kulak memesi yumuşaklığında özlü bir hamur elde edilir. Hamur 10 dakika dinlendirildikten sonra 5 eşit parçaya bölünerek 250 g nişasta eşit olarak kullanılarak hamurlar yufka şeklinde açılır ve bir örtüye yayılır, tekrar dinlenmeye bırakılır.
İç harcının hazırlanması: Tatlı kabağın kabukları soyulup içi temizlendikten sonra kalın bir rende ile rendelenir. Daha sonra bu rendelenen kabaklar iki el arasında sıkılarak fazla suyu alınır. Kabağın içine havanda dövülen ceviz içi ve bir bardak toz şeker katılıp karıştırılarak hazırlanır.
Bartın Kabak Burma Tatlısı / Bartın Kabak Burmasının yapılışı: Her bir yufka ayrı ayrı ortadan ikiye kesilerek uzun olan kısma, beş eşit parçaya bölünen iç harcı konulur ve sıkıca dürülerek rulo haline getirilir. Önceden yağlanan tepsiye ortasından başlanarak daire şeklinde sararak yerleştirilir. Diğer yufkalarda aynı şekilde birbirini takip ederek dizilerek tepsi doldurulur. Üzerine eritilmiş margarin ya da tereyağı gezdirilir veya varsa fırça ile yedirerek sürülür. 180°C fırında fan çalıştırmadan alt ve üstü kızarıncaya kadar 45-50 dakika pişirilir.
Şerbetin yapılışı: Derin bir tencereye 750 g şeker, 600 ml su ilave edilerek şeker eriyinceye kadar 15 dakika ocak üzerinde karıştırılarak yarım saat kaynatılır. 1-2 damla limon suyu eklenerek 5 dakika daha kaynatılır sonra ocağın altı kapatılır ve şerbet soğumaya bırakılır. Fırından çıkarılan kabak burmasının, ilk sıcaklığı geçtikten sonra daha önceden hazırlanan soğuk şerbet üzerine gezdirilir. Üzerine bir bez örtülerek şekerin çekmesi sağlanır. Bartın Kabak Burma Tatlısı / Bartın Kabak Burması soğuduktan sonra kare ya da verev kesilerek servise hazır hale getirilir.
Bartın Pirinçli Mantısı
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın Pirinçli Mantısı, börek hamuru inceliğinde açılıp kare şeklinde kesilen hamur parçalarına pirinçli iç harcı eklenerek hazırlanan yöresel mantıdır. Bartın yöresi yemek kültürü bakımından çeşitlilik gösterir. Yörenin coğrafi yapısı ve insan faktörünün etkisiyle bu değerler varlığını sürdürmektedir. Bartın Pirinçli Mantısının özelliği hamurunun börek hamuru inceliğinde açılması, iç harcında pirincin kullanılması, mantı formunun uçlardan birleştirilip bohça şeklinin verilmesi, ters çevrilerek yağlanmış tepsiye dizilip ocak üzerinde alt üst çevrilerek mantıların dış yüzeyleri sertleşene kadar kızartılmasıdır. Bunlara ilaveten pişen mantı üzerine sıcak tavuk veya et suyu dökülüp üzeri kapatılıp mantılar suyunu çekene kadar pişirilmesi ile birlikte üzerine erimiş tereyağı dökülerek sade ya da tavuk parçaları konularak veya yoğurt ile üç farklı şekilde servis edilmesidir.
Üretim Metodu
Malzemeler: Hamuru için; 1 kg. buğday unu 3 yumurta 10 g (bir tatlı kaşığı) tuz 500 g ılık su İç harcı için; 500 g kıyma 3 kuru soğan 250 g pirinç 60 g (bir bağ) maydanoz 10 g tuz 10 g karabiber 100 ml. (bir çay bardağı) su 15 g (bir yemek kaşığı) tereyağı 20 ml. (iki çorba kaşığı) sıvıyağ 3-5 su bardağı tavuk ya da et suyu (tepsi büyüklüğüne göre, mantıların üzerini örtecek kadar)
Hamurun hazırlanışı: Un, yoğurmak için bir kaba koyulur ve ortasına bir çukur açılıp yumurtalar eklendikten sonra yoğurmaya başlanır. Suyu 2-3 seferde hamura yedirerek yoğurmaya devam edilir. Hamur ele yapışmayacak kıvama geldiğinde 5 eşit parçaya ayırılarak yuvarlanır ve üstü kapanarak dinlenmeye bırakılır.
İç harcının yapılması: Yanan ocaktaki tavaya sıvı yağ ve tereyağı konulur, tereyağı eriyince küp şeklinde doğranmış soğanlar eklenerek kavurulur. 5 dakika sonra kıyma ve karabiber ile tuz eklenir ve kavurmaya devam edilir. Bu karışımın içine önceden yıkanıp hazırlanmış olan pirinç ve sonrasında da su ilave edilir. Karışım suyunu çektikten sonra ince doğranmış maydanozlar eklenerek iç harç kenara alınır.
Bartın Pirinçli Mantısının yapılışı: Dinlenmeye bırakılmış 5 adet hamur tek tek oklavayla açılır. Açarken yapışmaması için de un kullanılır. Hamur standart mantı hamuru kadar kalın değil, börek hamuru inceliğinde olmalıdır. Açılan hamurlar 3-4 cm genişliğinde kare olarak kesilir. Kesilen hamurların ortasına hazırlanan iç harçtan birer tatlı kaşığı konularak karşılıklı köşeler birleştirilip bohça şekli verilir. Hazırlanan bohça şeklindeki hamurlar ters çevrilerek yağlanmış tepsiye dizilir ve ocak üzerinde alt üst çevrilerek mantıların dış yüzeyleri sertleşene kadar kızartılır. Pişen mantı üzerine sıcak tavuk veya et suyu dökülür. Başka bir tepsiyle üzeri kapatılarak kısık ateş üzerinde mantılar suyunu çekene kadar pişirilir. Üzerine erimiş tereyağı dökülerek tercihe göre sade, tavuk parçaları konularak ya da yoğurt ile tabakta ve sıcak olarak porsiyon şeklinde servis edilir.
Bartın Tatlı Böreği
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın Tatlı Böreği, Bartın halkı tarafından uzun yıllardır yapılan ve günümüzde hala sevilerek tüketilen bir tatlıdır. Bartın Tatlı Böreği yöre ile özdeşleşmiş olup yöre halkının özel günlerde yaparak tükettiği, en çok tercih edilen tatlılardan biridir. Sac üzerinde yaz aylarında toplu halde hazırlanan kuru yufkalar, börek üretimi için kış boyunca kullanılır. Bu kuru yufkaların arasına ceviz içi ve şeker serpiştirilip şerbet dökülerek hazırlanan Bartın Tatlı Böreği adını; kullanılan şerbete yörede “tat” denilmesinden alır.
Üretim Metodu
Kuru yufkanın yapılışı; Malzemeler (80 adet kuru yufka için): - 5 kg buğday unu - 3 litre su - 30 g tuz Buğday unu, su ve tuz karıştırılarak ele yapışmayacak bir kıvama gelene kadar yoğurulur. Oluşan hamur her biri 80 g olan 80 parçaya bölünür. Her bir parçayı açarken yapışmaması için un kullanılarak, oklava yardımıyla yuvarlak şekilde açılır. Bu parçalar önceden ısıtılmış taş sacın üzerinde arkalı önlü çevrilerek pişirilir. Yufka kaskatı halini alınca pamuklu bir beze sarılarak daha sonra kullanılmak üzere yıl boyunca saklanabilir.
Şerbetin (tadın) yapılışı; Malzemeler (1 tepsi tatlıda kullanılacak şerbet için) - 1 kg toz beyaz şeker - 3 damla limon suyu - 800 ml su (yaklaşık 4 bardak) 1 kg toz beyaz şeker, 4 bardak su, 3 damla limon suyu karıştırılıp, ortalama yarım saat kaynatılarak açık bal rengi halinde koyu bir şerbet elde edilir. Koyu şerbetten kasıt, şerbetin renginin açık bal rengi haline gelmesidir.
Bartın tatlı böreğinin yapılışı; Malzemeler (1 tepsi tatlı için); - 6 adet kuru yufka - 65 g toz beyaz şeker - Yarım kilo ceviz içi - 800 ml su (yaklaşık 4 bardak) - 30 g tereyağı Kuru yufkalar teker teker su ile ıslatılarak ve üzerlerine bir bez konarak ortalama 10 dakika boyunca bekletilir. Böreğin pişirileceği 35 - 40 cm çapındaki tepsi, tereyağıyla yağlanır ve ilk yufka tepsiye serilir. Cevizler havanda dövülerek 65 g toz beyaz şeker ile karıştırılır. Yufka üzerine bir miktar tereyağı gezdirilir ve ceviz içi ile şeker karışımının 1/5’i serpilir. Her iki yufka arasına aynı işlem uygulanarak tüm yufkalar tepsiye yerleştirilir. Börek, üstü kızarıncaya kadar 20 - 30 dakika 200˚C’lik fırında pişirilir ve üstü kızardıktan sonra ters düz edilerek diğer yüzeyinin de kızarması sağlanır. Börek sıcakken kare şeklinde kesilir ve daha önce yapılıp soğutulan şerbet böreğin üzerine gezdirilerek dökülür. Bartın Tatlı Böreği soğuk olarak tüketilir.
Bartın Yumurtalı Ispıt
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın Yumurtalı Isput Yemeği; Latince tür ismi trachystemon orientalis olan ısput bitkisinin haşlanıp kuru soğan ile kavrulduktan sonra yumurta ile pişirilmesi suretiyle üretilir. Bartın Yumurtalı Isput Yemeğinin geçmişi eskiye dayanır. Bartın ilinin mutfak kültüründe önemli bir yere sahiptir. Coğrafi sınıra özgü üretim metodu bulunur. Bu sebeplerle coğrafi sınır ile ün bağı oluşmuştur.
Üretim Metodu
Bartın Yumurtalı Isput Yemeğinin üretiminde, coğrafi sınırda yetişen ısput bitkisi kullanılır. Yemeğin bileşenleri ve üretim metoduna aşağıda yer verilmektedir. 1 kg ısput 1,5 litre su 4-5 adet kuru soğan 100 ml ayçiçek yağı 4-5 adet yumurta 5-6 g karabiber 10-15 g tuz Isputlar iyice yıkanır, kökün dışındaki kabuk kısımları kesilip ayıklandıktan sonra 2-3 cm uzunluğunda doğranır. Tencereye koyulup üzerine su ve 10 g tuz ilave edilip haşlanır. Haşlanan ısputlar süzgeçten süzülür, ılıyınca doğranmış kuru soğanlar eklenerek pembeleşinceye kadar kavrulur. Üzerine karabiber ve 5 g tuz serpildikten sonra 4-5 adet yumurta kırılıp pişirilir. Yumurtalar pişince haşlanan ısputlar ilave edilip karıştırılır. 15 dakika daha kısık ateşte kavrulan Bartın Yumurtalı Isput Yemeğinin servisi, ocaktan indirilerek sıcak olarak yapılır.
Bartın Çöven Ekmeği
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın Çöven Ekmeği; buğday unu, mısır unu, buğday kepeği, ekşi maya, yaş maya, tuz ve su kullanılarak üretilen ekmektir. Genelde dikdörtgen şeklinde olan ve Bartın’da “çöven” olarak adlandırılan tavalarda, odun ateşinde ve taş fırında pişirilir. Bartın Çöven Ekmeğinin geçmişi eskiye dayanır. Bartın ilinin mutfak kültüründe önemli bir yere sahiptir. Coğrafi sınıra özgü üretim metodu bulunur. Bu sebeplerle coğrafi sınır ile ün bağı oluşmuştur.
Üretim Metodu
5 adet 250 g’lık Bartın Çöven Ekmeğinin bileşenleri aşağıdadır. 1 kg buğday unu 10 g mısır unu 10 g buğday kepeği 200 g ekşi maya 12,5 g yaş maya 20 g tuz 1 litre su Ekşi maya, bir gece önceden 200 ml ılık su ve 100 g buğday unu ile yoğrulur. Serin bir yerde sabaha kadar bekletilir. 1 kg buğday ununa 10 g buğday kepeği, 10 g mısır unu ve 500 ml su ilave ederek 5 dakika mikserle karıştırılır. Bir gün önceden hazırlanan ekşi hamur mayası ile yaş maya eklenerek 2 dakika daha karıştırıldıktan sonra, 500 ml su ve tuz ilave edilerek yumuşak bir hamur hazırlanır. Hamur kabın kenarından toplanmaya başladıktan sonra 10 dakika kadar daha yoğrularak özlendirilir. Üzeri nemli bir bezle örtülür. Hamur, iyice mayalanıp iki katı kabarıncaya kadar ılık bir yerde dinlendirilir. Önceden sıvı yağla yağlanan çöven adı verilen tavaya konur. Tavada 45-50 dakika bekletilip biraz daha mayalanması sağlandıktan sonra, 200℃’lik fırında 45-50 dakika pişirilir. Ekmeğin üzerine vurulduğunda tok bir sesin çıkması, ekmeğin piştiğini gösterir. Fırından çıkarılan Bartın Çöven Ekmeği, biraz soğuduktan sonra tavadan kaldırılıp alttan hava alabileceği bir ızgaranın üzerine yerleştirilir. Bartın Çöven Ekmeği genellikle fırın tezgâhlarında ve ambalajlanmadan satışa sunulur.
Bartın İncir Donduması
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Bartın İncir Dondurma Tatlısı / Bartın İncir Donduması, tercihen manda sütü, kuru incir ve şeker kullanılarak yapılan yörenin önemli kültürel değeridir. Bartın yöresi insanlarının lezzet konusundaki ustalıkları ve yaratıcılığı ile Bartın İncir Dondurma Tatlısı / Bartın İncir Donduması geçmişten gümünüze ulaşmıştır. Bartın İncir Dondurma Tatlısı / Bartın İncir Dondumasının yöreyle ün bağı bulunmakta olup geleneksel yöntemle üretilmektedir.
Üretim Metodu
Malzemeler: 1,5 litre süt (tercihen manda sütü) 300 g kuru incir 200 g şeker 1 lt. sıcak su Önce süt alüminyum ya da krom kapta kaynatılır. İncirler küp şeklinde doğranır, doğranan incirler ayrı bir kaba alınarak üzerine 1 lt. sıcak su konulup incirlerin yumuşaması sağlanır. Yumuşayan incirler sudan çıkarılarak bir kaba alınır, 50°C soğukluktaki süt bir kepçe yardımıyla kap dolana kadar ya da incirlerin büyüklüğüne göre incirleri geçmeyecek şekilde (tercihe göre) incirlerin üzerine konulur ve daha sonra incirler tahta kaşığın tersi ile ezilir. Tadına bakılarak incirin tatlılık durumuna göre şeker ilave edilir. Sonra bu karışım istenirse kaselere bölünerek veya bölünmeden üzerine tepsi kapatılıp bir bez yardımıyla sarılarak 2-3 saat uyumaya bırakılır. Sonra buzdolabına konularak 12 saat dinlendirilir ve servise hazır hale getirilir.
ŞEVVAL ALTINTAŞ
Coğrafi İşaretli Ürünlerin (Çöven Ekmeği hariç) malesef adları var kendileri yok. Araki bulasın.